Sporty
ekstremalne : Kiteboarding - sport
wodny, odmiana surfingu, technicznie podobny do windsurfingu, jednak
różni się znacząco w sposobie prowadzeniu deski – prowadzi się ją tak
jak podczas jazdy na fali, na krawędzi (podobnie do snowboardu), w
windsurfingu natomiast deska prowadzona jest płasko. Od tego ostatniego
różni się także konstrukcją pędnika - zamiast klasycznego żagla używana
tu jest odmiana latawca-paralotni utrzymywanego przez żeglującego
kitesurfera w znacznej odległości, na uprzęży.Sport ten uprawiany
jest zarówno na akwenach słodkowodnych (sprzyjające wiatry wieją np. w
dolinach alpejskich, np. w południowym Tyrolu), jak i morskich (np. na
polskim wybrzeżu Bałtyku).
Sporty
ekstremalne : Bouldering (z ang. boulder
– głaz) – wspinaczka bez asekuracji liną, na niewielkiej wysokości
umożliwiającej bezpieczne zeskoczenie. Są to najczęściej bardzo trudne,
ale krótkie, składające się czasami nawet jedynie z kilku przechwytów
(ruchów) drogi, ewentualnie dłuższe trawersy. Aby zabezpieczyć się przed
skutkami upadku, wspinacze stosują przenośne materace zwane kraszpadami
lub asekurację głowy i górnych partii ciała przez partnera – tzw. asystę
(lub z angielskiego: spotting). Wspinaczka boulderowa (spolszczone
formy: bulderowa, balderowa) wymaga dużej siły maksymalnej.Olbrzymie
zasługi dla rozwoju boulderingu jako autotelicznej formy wspinaczki
położył John Gill w początkach II poł. XX w.Jednym z najsłynniejszych
rejonów boulderowych na świecie jest Fontainebleau, niedaleko Paryża we
Francji.
Sporty
ekstremalne : Rafting — turystyczna odmiana
flisu (spławu) rzecznego, do której używa się różnych rodzajów tratw,
łodzi, pontonów, kajaków itp. (często kulturowo charakterystycznych dla
danego regionu). Rafting oferuje się na wodach śródlądowych o różnym
stopniu trudności, odpowiednio do potrzeb i możliwości pasażerów. Od
połowy lat 80. XX wieku jako usługa turystyczna wypromowana i
identyfikowana globalnie.
Sporty
ekstremalne : Hydrospeed to rodzaj sportu
ekstremalnego polegającego na spływie rwącą górską rzeką na plastikowej
desce.Płynący, ubrany w piankowy kostium, kask, kamizelkę asekuracyjną,
trzyma się uchwytów deski. Deska nie zasłania całego ciała, aby nie ulec
obrażeniom w zderzeniu z podwodnymi głazami trzeba manewrować przy
pomocy płetw na nogach.Początkującym pomagają towarzyszący w łodzi
instruktorzy, wskazując bezpieczną drogę i ratując z opresji
(szczególnie po utracie płetw).
Sporty
ekstremalne : Kajakarstwo górskie - pływanie
kajakiem po górskich rzekach lub innych ciekach wodnych o podobnym
charakterze.
Można mówić co najmniej o
czterech dyscyplinach kajakarstwa górskiego:
- River runing - spływanie rzek górskich,
- Creeking - spływanie wąskich strumieni o bardzo
dużym spadku,
- slalom - wyścig trasą wyznaczoną
bramkami
- Rodeo (Playboating lub Freestyle) - dyscyplina
kajakowa polegająca na wykonywaniu akrobacji. Odbywają się zawody, w
których występy kajakarzy są punktowane przez sędziów.
Na wyposażeniu uczestnika jest oczywiście kajak,
wiosło, pianka i kask oraz kamizelka asekuracyjna. Dodatkowo w
kajakarstwie górskim stosuje się fartuchy, które zapobiegają nalewaniu
się wody do kajaka przez kokpit.W Polsce najlepsze warunki są na Białce
i Kamiennej. Można też popływać na sztucznych torach kajakowych,
znajdujących się w Krakowie, Drzewicy i Zabrzeży k. Łącka.
Sporty
ekstremalne : Bungee jumping to skakanie z
dużej wysokości na długiej, elastycznej linie wykonanej zwykle z około
tysiąca gumowych włókien.Pierwszymi skoczkami byli rdzenni mieszkańcy
wysp Pentecost (Nowe Hebrydy) na Pacyfiku. Młodzi mężczyźni skakali z
bambusowych wież, zabezpieczeni lianami przywiązanymi do kostek, żeby
zapewnić plemieniu urodzaj oraz udowodnić swoją męskość.W kwietniu 1979
roku wykonano skoki w Wielkiej Brytanii z mostu Clifton Suspension
Bridge w Bristolu. Wydarzenie to uznaje się za początek bungee
jumpingu, gdyż był to pierwszy skok oddany poza wyspą Pentecost.
Sporty
ekstremalne : Windsurfing – sport wodny,
uprawiany przy użyciu deski i przymocowanego do niej elastycznie pędnika
żaglowego. Sport polegający na żeglowaniu podobnym do jachtowego, lecz
przy pomocy innego sprzętu. Deski o wyporności od 60-70 do ponad 300
litrów, dzielimy na mieczowe i bezmieczowe (o szerokości dochodzącej
nawet do 101 cm, tzw. wide-body lub flapery). Pędnik stanowi zespół
masztu, bomu oraz żagla o różnej powierzchni (stosuje się różne żagle
dla odpowiedniej siły wiatru oraz umiejętności i postury zawodnika, od
0,5 do 12,5 m²). Do połączenia deski z żaglem stosuje się przeguby
gumowe. Za twórców windsurfingu uważa się dwóch Kalifornijczyków: Hoyla
Schweitzera oraz Jima Drake'a.
Windsurfing ma wiele różnych odmian, podstawowe
odmiany:
- Wave - polega na ujeżdżaniu fal - w zasadzie
wtedy nie wykorzystuje się wiatru lecz siłę nośną fali, dlatego
pędnik musi być lekki by łatwo i szybko można było nim odpuszczać i
łapać wiatr. Używa się desek nie większych niż 100 L o sporym
podgięciu dziobu i o sztywnej konstrukcji(. Na falach można
wykonywać tzw. jazdy frontside i backside, dzięki wysokim falom
można wykonywać podwójne salta oraz manewry takie jak table top
(wymyk deski do góry dnem w powietrzu). Pływanie na falach jest z
reguły niebezpieczne, bowiem jak się twierdzi - tam gdzie fala to i
rafa koralowa. A zderzenie z rafą może skończyć się nawet śmiercią.
- Freestyle - "wariacje" na desce; dyscyplina
również stara, lecz wraz z pojawieniem się nowych, lżejszych i
zwrotniejszych desek zaczęła się intensywnie rozwijać. Pierwszym
manewrem który rozpoczął nowoczesny freestyle jest vulcan (rodzaj
zwrotu z wiatrem, tyle, że wykonanym w powietrzu). Ogólnie freestyle
to dobra zabawa i ciągła nauka setek manewrów (np. spock, chachoo,
canabrava itp.) Używa się tutaj skocznych i lekkich desek o
rozmiarach maksimum 115 L. Żagle muszą lekkie i manewrowe, co
zapewnia błyskawiczne przyspieszenie i pozwala lepiej rotować.
Freestyle ciągle się rozwija i rozwijać się będzie, bowiem jak
usłyszałem w pewnym filmie szkoleniowym "we freestyle'u ogranicza
nas tylko wyobraźnia".
- Freeride - to jest właściwe pływanie na desce
tzn. hals, zwrot, hals i osiąganie przy tym znacznych prędkości do
30 w. Takie pływanie uprawia na co dzień zdecydowana większość
windsurferów na płaszczyźnie amatorskiej lub rekreacyjnej. Tutaj nie
ma specjalnych wymagań sprzętowych - oczywistym jednak jest fakt, iż
najlepiej do pływania freeride nadaje się deska o szerokiej rufie,
sporej stabilności a do tego w komplecie z dużym, freerace'owym, 2
lub 3 kamberowym żaglem. Oczywiście freeride można również pływać na
większych deskach wave lub freestyle, a nawet na deskach slalom.
- Slalom - odmiana stara jak sam windsurfing która
w zasadzie odradza się ponownie (odeszła w cień z pojawieniem się
formuły windsurfing). Polega na ściganiu się na trasie wyznaczonej
na symbol "8" lub slalomu między bojami na kursie z wiatrem. Używa
się tutaj z reguły sporych pędników (o wiele za dużych na panujące
warunki) wyposażonych w zazwyczaj 4 kambery. Deski przeznaczone do
slalomu są krótkie, mają mało podgięty dziób i równolegle ułożone
krawędzie. Często są wyposażone w charakterystyczne wycięcia na
rufie (ang. cut outs) które powodują szybsze wejście w ślizg i
lepszą prędkość na halsie.
- SuperX - dyscyplina nowa, wciąż rozwijająca się.
Jest to w zasadzie dość ciekawe połączenie regat slalomowych z
zawodami freestyle. Trasa wyścigu często ustawiona jest identycznie
jak trasa do slalomu. Jedynie na trasie są ustawione tzw. "parówki"
- podłużne boje o wysokości ok. 50-60 cm przez które należy
przeskoczyć. Dodatkowo istnieją tzw. "sections" - obszar gdzie każdy
zawodnik musi wykonać określony manewr - w większości zawodów jest
to zazwyczaj frontloop, duckgybe lub spock. Dyscyplina jest bardzo
widowiskowa i bardzo niebezpieczna, bowiem na "parówkach" zawodnicy
często płyną blisko siebie, co może zaoowocować staranowaniem siebie
nawzajem. Dlatego też SuperX to jedyna dyscyplina windsurfingu, w
które obowiązkowy jest kask. Używa się tutaj desek które są
połączeniem desek slalomowych i freestyle - są relatywnie szybkie
przy dużej manewrowości.
- Speed - jedna z najbardziej niebezpiecznych, lecz
jakże ekscytująca. Co tu dużo pisać - płaska woda, wiatr 7 w skali
Beauforta, mała speedowa deska, duży żagiel slalomowy i naprawdę
kosmiczne prędkości (ponad 60 km/h)
Te gatunki windsurfingu to zdecydowanie gatunki
podstawowe. Istnieją również takie odmiany windsurfin jak freemove
(synteza freestyle i freeride - czyli pływanie tam i z powrotem plus
wykonywanie skoków, różnych wariacji różnych zwrotów i ew. podstawowych
manewrów freestyle). Istnieje również taki rodzaj windsurfingu jak
freecarve - czyli pływanie po prostej z jak największą prędkością i
robienie agresywnych, wręcz slalomowych zwrotów. Używa się tutaj desek o
dużej manewrowości
- Bardzo ważnym i równie znanym jest także race -
jest to pływanie w regatach windsurfingowych, zazwyczaj na pełnym
morzu - DESKI, szerokie (do 110 cm) 130 - 220 l.
Sporty
ekstremalne : Quad - motocykl na czterech
kołach, przeznaczony głównie do sportu i rekreacji.
ATV jest otwartym pojazdem (bez kabiny), przeznaczonym
do jazdy poza drogami utwardzonymi. Zazwyczaj są to pojazdy 3-kołowe (3
kołowiec to trike), 4-kołowe (quad), 6-kołowe lub nawet 8-kołowe.
Definicja ANSI-American National Standards Institute nakazuje, aby
pojazd taki był używany przez siedzącą na nim okrakiem, pojedynczą
osobę. Pojazd ten powinien mieć opony o obniżonym ciśnieniu (ułatwiające
poruszanie się po grząskim terenie). Powinien być sterowany przez drążki
kierownicze (czyli powinien mieć kierownicę w postaci drążków - podobną
jak ta używana rowerze - w odróżnieniu od okrągłych kierownic
stosowanych w samochodach)Ze względu na walory trakcyjne znajduje
również zastosowanie w rolnictwie i ratownictwie górskim.
Sporty
ekstremalne : Kolarstwo zjazdowe zwane też
kolarstwem grawitacyjnym - rodzaj kolarstwa górskiego, które uprawia
się na silnie nachylonych stokach naturalnych, lub specjalnie
przygotowywanych trasach sztucznych o dużym nachyleniu. Wspólną cechą
wszystkich dyscyplin zjazdowych jest pokonywanie silnie nachylonej trasy
obfitujące w liczne naturalne lub sztuczne przeszkody (muldy, koleiny,
ostre wiraże). Wbrew powszechnej opinii kolarstwo zjazdowe nie obfituje
zwykle w skoki oraz wykonywanie przeróżnych "tricków" w powietrzu -
podobnie jak alpejskich konkurencjach narciarskich zjazdowiec musi
skupić się na wybraniu optymalnej drogi, nie tracąc przy tym trakcji.
Istnieje kilka rodzajów dyscyplin zaliczanych do
kolarstwa zjazdowego:
- Downhill (DH) -
indywidualny zjazd rowerem na czas po stromych, naturalnych stokach.
Ścieżki zjazdowe są często bardzo wąskie, kamieniste czy
poprzecinane wystającymi korzeniami. Nierzadko są też urozmaicone
uskokami o różnej wysokości (dropami), które są najbardziej
widowiskowe, lecz są też powodem najbardziej niebezpiecznych
wypadków w downhillu. System rozgrywania zawodów przypomina
zjazd narciarski. Zawodnicy używają ciężkich, bardzo solidnych
rowerów posiadających pełne zawieszenie - czyli amortyzację obu kół.
Geometria ramy praktycznie uniemożliwia stosowanie tych rowerów do
jazdy pod górę (jest to bardzo utrudnione i niewygodne), ze względu
na nisko zamocowane siodło i wysoko umieszczoną kierownicę, co
przesuwa znacznie środek ciężkości do tyłu. Z powodu dużych
prędkości uzyskiwanych przez zawodników w trudnym terenie jest to
sport bardzo urazowy, mimo stosowania specjalnych osłon ("zbroi"),
pełnych zestawów ochraniaczy na ręce i nogi oraz kasków ze szczęką.
Są one zbliżone wizualnie do motocrossowych, lecz są lżejsze, mniej
wytrzymałe oraz nie dopuszczone do używania na motocyklach.
- Dual slalom/dual -
zjazd parami po stromych stokach. Zawody odbywają się metodą
pucharową - eliminowania kolejnych zawodników. Wygrany zawodnik
przechodzi do następnego etapu zawodów zaś przegrany odpada. Czas
przejazdu zawodników jest rejestrowany wyłącznie do celów
statystycznych. W wariancie DS zawody są rozgrywane na wzór
narciarskiego dualu - tzn. zawodnicy zjeżdżają po dwóch, równoległy
i identycznych trasach. W wariancie DL zawodnicy zjeżdżają na raz po
tej samej trasie - więc jest to w zasadzie sport kontaktowy, choć
celowe spychanie oponenta z trasy jest zabronione. Zawody w dualu są
rozgrywane zwykle na rowerach o "downhillowej" geometrii, ale nie
posiadają one zwykle tylnego zawieszenia i posiadają maksymalnie
uproszczoną konstrukcję, gdyż w tym sporcie najważniejsza jest
niezawodność sprzętu i techniczne umiejętności zawodnika a nie
możliwość osiągania jak największych prędkości.
- Four Cross (4X) -
przypomina charakterem dual, ale na trasę jest wypuszczanych na raz
po czterech zawodników, z których dwóch przechodzi do dalszych
eliminacji. Trasy 4X są nieco mniej strome niż w dualu i mogą się
nawet miejscami lekko wznosić, jednak jest to trasa technicznie
trudna - występuje duża ilość skoczni różnej wielkości - hopek,
które znacznie zwiększają poziom trudności szybkiego przejazdu i
nierzadko są przyczyną wypadków. Trasy są też znacznie szersze od
tych w dualu, co umożliwia łatwiejsze wyprzedzanie i
stosowanie rozmaitych taktyk. 4X jest bezpieczniejszy od dualu i
przy tym bardziej widowiskowy, a same zawody trwają dwa razy krócej
przy tej samej liczbie zawodników. Wszystko to powoduje, że 4X
stopniowo wypiera dual. Od
2002 r.
UCI zaprzestało przeprowadzania serii zawodów Pucharu Świata w
dualu i zastąpiło je właśnie Pucharem Świata w 4X.
|